Có tới 80% phụ nữ gặp phải tình trạng rối loạn nội tiết tố sau sinh, gây nên những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe và tinh thần. Nắm bắt những nguyên nhân, nhận biết sớm dấu hiệu sẽ giúp chị em biết cách phòng tránh cũng như điều trị rối loạn nội tiết tố nữ sau sinh hiệu quả, lấy lại sự cân bằng.
Rối loạn nội tiết tố nữ sau sinh là gì?
Rối loạn nội tiết tố sau sinh là một trong những loại rối loạn nội tiết mà hầu hết chị em phụ nữ nào cũng gặp phải sau giai đoạn “vượt cạn”.
Nếu như ở giai đoạn thai kỳ, cơ thể sản sinh ra lượng lớn estrogen và progesterone – 2 loại hoocmon giúp tạo dopamine và serotonin, kích thích thần kinh cảm thấy vui vẻ và thư thái. Thì đến đến khi em bé chào đời, nồng độ estrogen và progesterone lại suy giảm nghiêm trọng. Điều này gây ra những thay đổi lớn về ngoại hình, sức khỏe và đặc biệt là tâm sinh lý của chị em. Tuy nhiên, các bác sĩ cho biết: Rối loạn nội tiết tố sau sinh chỉ diễn ra tạm thời. Chị em tránh lo lắng khiến tình trạng kéo dài và trầm trọng hơn.
Nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố sau sinh
Rối loạn nội tiết sau sinh có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân gây ra, chẳng hạn như:
Rối loạn nội tiết tố nữ estrogen giai đoạn cho con bú
Nguyên nhân hàng đầu gây mất cân bằng nội tiết tố nữ sau sinh là do sự thay đổi bất ngờ của các hoocmon sinh sản nữ bao gồm estrogen và progesterone. Khi mang thai, estrogen có thể tăng đột biến từ 500 – 1000 lần. Nhưng sau khi sinh hoocmon này lại giảm mạnh, nhường chỗ cho prolactin tăng cao, tiết sữa cho bé bú mẹ.
Như vậy, chỉ khi người mẹ cai sữa cho con, hàm lượng estrogen mới có thể cân bằng trở lại. Mặc dù vậy, cũng có đến 60% phụ nữ đã ngưng cho con bú nhưng vẫn không lấy lại được sự cân bằng nội tiết tố nữ trong cơ thể. Đặc biệt là những phụ nữ ngoài 30 hoặc sinh con thứ 2,3.
Bị rối loạn nội tiết sau sinh do thường xuyên lo âu, căng thẳng
Thiên chức làm mẹ cũng kéo theo rất nhiều áp lực mà phụ nữ phải đối mặt. Lúc này, chị em chẳng những không còn thời gian chăm sóc bản thân mà còn liên tục bị thiếu ngủ do bé quấy khóc. Bên cạnh đó những lo lắng khi con ốm, biếng ăn,… lại càng làm tăng áp lực khiến chị em luôn trong trạng thái mệt mỏi, stress. Chính những điều này cũng góp phần làm suy giảm estrogen, gây nên tình trạng rối loạn nội tiết sau sinh.
Rối loạn nội tiết tố nữ sau sinh do dùng sản phẩm tránh thai
Sau khi sinh em bé, chị em thường chủ động thực hiện kế hoạch hóa bằng cách tìm đến các sản phẩm ngừa thai như thuốc tránh thai, que người thai,…Những biện pháp này vô hình chung góp phần làm nặng hơn tình trạng rối loạn nội tiết tố. Cụ thể là lượng estrogen tăng cao, còn progesterone giảm mạnh gây mất cân bằng.
Các dấu hiệu thường gặp ở rối loạn nội tiết tố sau sinh
Chị em cần nhận biết sớm dấu hiệu cơ thể bị rối loạn nội tiết tố sau sinh. Từ đó có hướng điều chỉnh cân bằng hợp lý với bản thân. Một số biểu hiện chị em cần lưu tâm như:
Ngoại hình thay đổi
- Tăng cân không kiểm soát, cơ thể dễ dàng tích mỡ hơn.
- Tóc rụng nhiều, mọc chậm, trở nên khô cứng.
- Da nhăn nheo, kém đàn hồi, kém săn chắc.
- Ngực chảy xệ.
- Xuất hiện nám, sạm.
Tâm lý bất ổn định
Khi hàm lượng estrogen thay đổi, chị em dễ rơi vào tình trạng thường xuyên mất ngủ, trằn trọc. Bên cạnh đó, kết hợp áp lực nuôi con khiến tâm tính trở nên dễ cáu gắt, bực bội. Thậm chí có thể bị trầm cảm gây nên những hậu quả khó lường.
Sinh lý giảm
Phụ nữ sau sinh bị rối loạn nội tiết tố cũng là nguyên nhân làm giảm ham muốn tình dục ở chị em. Lúc này vùng kín trở nên khô hạn, gây đau rát khi quan hệ, khiến chị em khó đạt được khoái cảm. Tình cảm vợ chồng cũng từ đó mà nhạt dần.
Cách cân bằng nội tiết tố nữ sau sinh hiệu quả cho mẹ – an toàn cho bé
Vì thời gian này, mẹ vẫn phải cho bé bú, do đó việc cân bằng nội tiết tố sau sinh vẫn phải gắn liền với tính an toàn.
Thay đổi lối sống, sinh hoạt theo hướng lành mạnh
- Ngủ đúng giờ, đủ giấc: Chị em hãy cố gắng ngủ đủ 8 tiếng một ngày và ngủ trước 23h.
- Luôn suy nghĩ tích cực, tránh căng thẳng, stress, tránh tạo áp lực cho bản thân.
- Luyện tập thể thao nhẹ nhàng vừa cải thiện sức khỏe, vừa cải thiện tâm trạng.
- Áp dụng các biện pháp tránh thai an toàn, nên chọn đặt vòng, sử dụng bao cao su.
- Tránh sử dụng rượu bia, chất kích thích.
Bổ sung nội tiết tố nữ sau sinh bị thiếu hụt
Bổ sung nội tiết tố estrogen là “phác đồ” điều trị rối loạn nội tiết tố sau sinh giúp phụ nữ lấy lại phong độ. Tuy nhiên, chị em cần cẩn trọng vì đang thời gian cho con bú. Một số cách bổ sung nội tiết tố nữ sau sinh như:
Bổ sung estrogen sau sinh thông qua chế độ ăn uống giàu estrogen
Estrogen thảo dược có trong thực phẩm hàng ngày như các loại hạt: lạc, củ cải đỏ, óc chó, mè đen… hay các loại hoa quả sấy khô, khoai tây, bắp cải, bí ngô… Đặc biệt, các các chế phẩm từ đậu nành cũng là một trong những loại thực phẩm mà chị em nên dùng khi bị suy giảm nội tiết tố sau sinh.
Hàm lượng isoflavone trong đậu nành lên tới 151mg/150g đậu. Isoflavone có cấu trúc phân tử gần giống với estrogen nội sinh của cơ thể, tạo các hiệu quả gần tương tự như estrogen nội sinh. Theo FDA khuyến cáo, mỗi ngày người phụ nữ cần bổ sung 50-70mg Isoflavon.
Bổ sung estrogen sau sinh thông qua các sản phẩm bổ sung
Bổ sung estrogen sau sinh là “phác đồ” điều trị giúp phụ nữ lấy lại phong độ. Tuy nhiên, phụ nữ sau sinh lại cần bổ sung nội tiết tố cẩn trọng vì đang thời gian cho con bú. Theo các chuyên gia, bổ sung estrogen thảo dược là phương pháp an toàn cho phụ nữ sau sinh.
Thực tế, để bổ sung lượng estrogen từ thức ăn rất khó đảm bảo. Gần đây, các chuyên gia khuyến nghị phụ nữ nên dùng các viên uống bổ sung nội tiết tố theo chỉ định. Đặc biệt, các viên uống có nguồn gốc estrogen thảo dược được đánh giá là dễ hấp thụ và an toàn cho cả phụ nữ đang cho con bú.
Với những thông tin đã cung cấp trên đây hy vọng chị em sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về tình trạng rối loạn nội tiết sau sinh. Từ đó, có cho mình cách phòng ngừa cũng như điều trị hiệu quả nhất.