Nhiều chị em độ tuổi ngoài 40 thường lo lắng, vội vã đi khám chuyên khoa thần kinh khi bị hoa mắt chóng mặt, mất ngủ, mặt phừng phừng như tăng huyết áp… Bởi một lẽ, ít ai nghĩ rằng đó là do thiếu hụt nội tiết tố nữ ở độ tuổi tiền mãn kinh.
65% phụ nữ ngoài 40 – 50 bị bốc hỏa, mất ngủ kéo dài
Quá mệt mỏi và lo lắng, chị Sinh đã đi khám ở rất nhiều bệnh viện khác nhau. Tuy nhiên, suốt 8 năm ròng, bệnh tình của chị Sinh vẫn không thuyên giảm và thường tái phát.
Đáng lo hơn cả là sau ngần ấy năm, chị Sinh vẫn không rõ mình mắc bệnh gì vì đi mỗi nơi, bác sĩ lại “phán” một bệnh: Nơi thì kết luận bị tiền đình, chỗ thì kết luận bị rối loạn hệ thần kinh thực vật.
“Tôi cũng theo điều trị một bác sỹ chuyên khoa thần kinh ở Hà Nội nhưng uống thuốc thì đỡ mà hết thuốc thì bệnh lại tái phát. Chính vì vậy, tôi luôn trong trạng thái hoang mang, càng thêm lo lắng và mệt mỏi”, chị Sinh cho biết.
Mãi gần đây, nhờ được người quen “mách nước”, chị Sinh đã đi khám tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương và phát hiện những triệu chứng bốc hỏa nêu trên là dấu hiệu điển hình của giai đoạn tiền mãn kinh.
Theo GS. TS Nguyễn Đức Vy thực tế, trường hợp chạy vạy khắp nơi để chữa trị các triệu chứng tiền mãn kinh như chị Sinh là khá nhiều. Các chị em đã quên mất rằng, có đến 65% phụ nữ từ 40 – 50 tuổi sẽ gặp phải các triệu chứng bốc hỏa, mất ngủ… nên đã tìm đến bác sỹ điều trị không đúng chuyên ngành sản phụ khoa.
“Các triệu chứng tiền mãn kinh có thể chỉ diễn ra trong vài tháng, có trường hợp 3 – 5 năm, nhưng cá biệt cũng có trường hợp kéo dài 8 – 10 năm”, PGS.TS Lưu Thị Hồng khẳng định.
Chủ động thăm khám, bổ sung nội tiết tố nữ
GS.TS Nguyễn Đức Vy cho biết, nguyên nhân sâu xa của hiện tượng bốc hỏa, mất ngủ kéo dài ở chị em là do sau tuổi 30 và nhất là ngoài 40 tuổi trở đi, buồng trứng bắt đầu giảm tiết estrogen và ngay lập tức khiến cán cân nội tiết mất thăng bằng. Mức suy giảm estrogen sẽ tác động trực tiếp vào vùng dưới đồi – một phần của não chịu trách nhiệm kiểm soát việc thèm ăn, chu kì giấc ngủ, hormone tình dục và thân nhiệt – khiến cho vùng này bị rối loạn và “hiểu nhầm” là cơ thể đang quá nóng trong người.
Ngay lập tức, bộ não báo động cho toàn cơ thể vận hành cơ chế giải phóng nhiệt. Tim bơm máu nhanh hơn, các mạch máu trong da giãn ra để lưu thông máu nhiều hơn, tuyến mồ hôi cũng vất vả làm việc để thải mồ hôi nhiều hơn và làm mát cơ thể. Chính vì vậy, triệu chứng thường thấy ở bốc hỏa là nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, vã mồ hôi, thở nhanh và nông.
Những năm gần đây, khoa học đã nghiên cứu về hội chứng tiền mãn kinh (PSM) và khẳng định PSM gồm tổ hợp nhiều triệu chứng như: Rối loạn vận mạch, rối loạn về tâm thần, bốc hỏa, mất ngủ triển miên, thay đổi về vóc dáng bề ngoài, khô hạn, suy giảm ham muốn tình dục, dễ mắc các bệnh tim mạch, ung thư, loãng xương…
“Hiện tượng bốc hỏa được xem là sự đánh dấu cho giai đoạn tiền mãn kinh của phụ nữ. Đây không phải là bệnh mà là một triệu chứng, một rối loạn tất yếu phụ nữ phải trải qua. Rối loạn này sẽ được cơ thể tự điều chỉnh nhưng không thể hết hẳn và nếu để xảy ra tự nhiên, nhiều phụ nữ sẽ phải chịu đựng trong một thời gian dài”, TS.BS chuyên gia tình dục học Lê Thúy Tươi, chia sẻ.
Theo các chuyên gia y tế, để giải quyết các rắc rối tuổi trung niên, tại các nước phương Tây, phụ nữ thường áp dụng liệu pháp bổ sung nội tiết tổng hợp cho cơ thể. Liệu pháp này có tác dụng nhanh nhưng nhiều nguy cơ gây ra tác dụng không mong muốn như tăng nguy cơ quá sản nội mạc tử cung, nguy cơ ung thư cổ tử cung, ung thư vú… Do đó, khi áp dụng liệu pháp này bắt buộc phải có chỉ định của bác sĩ sản phụ khoa.
Bên cạnh đó, chị em cũng có thể áp dụng một giải pháp an toàn hơn là sử dụng hợp chất phytoestrogen (estrogen thảo dược). Ở Việt Nam, khoảng 5 năm trở lại đây, việc bổ sung estrogen thảo dược chiết xuất từ tinh chất mầm đậu nành đã được nhiều chị em áp dụng, nhằm cải thiện các triệu chứng khó chịu của giai đoạn tiền mãn kinh.
